Delfzijl doorbreekt het zwijgen

De geschiedenis zal het leren
Vorige week bezocht ik een vriend. De overbuurmeisjes, respectievelijk 8 en 10 jaar oud, kwamen onverwachts langs. Ik vroeg hoe het ging op school. De oudste vertelde honderduit: dat de uitleg altijd veel te lang duurde, en dat ze de opdrachten ‘sneu’ vond. De jongste begon te vertellen over de geschiedenislessen van de afgelopen week: de Tweede Wereldoorlog. Ik merkte op dat het een opvallend actueel thema is — de maand mei, de brandhaarden overal ter wereld.
Plotseling onderbrak de oudste haar zusje: ‘Dat mag je niet zeggen.’ Ik was verbaasd. Wat mocht het meisje niet zeggen? De jongste vertelde verder en liet de naam Adolf Hitler vallen. De oudste waarschuwde nog dringender: “Dat mag je echt niet zeggen. Die naam mag je niet noemen!”
Waar kwam deze waarschuwing vandaan? Waarom zou je die naam niet mogen noemen? Bij mijn weten was Hitler een fanatieke ideoloog, een charismatische maar gewetenloze manipulator, en een autoritaire leider die zijn persoonlijke haat en rancune omzette in een staatsmachine van terreur en genocide. Zijn menselijkheid valt niet te ontkennen — maar het is een menselijkheid die laat zien waartoe een mens in staat kan zijn als empathie verdwijnt, ego en macht centraal staan en haat de drijfveer wordt.
Geschiedenis leert ons waartoe mensen in staat zijn — zowel in het goede als in het kwaad. Pas als we erkennen wat er is gebeurd — en bereid zijn te kijken naar wat achter ons ligt — kunnen we vooruit. Wie niet wil leren van de geschiedenis, loopt het risico haar te herhalen. Het is precies daarom dat namen genoemd moeten worden.
Ik vraag me af of deze kinderen van hun ouders of van hun onderwijzers geleerd krijgen dat de naam Adolf Hitler niet genoemd mag worden. Als dit de trend op scholen is, houd ik mijn hart vast voor de toekomst.
We zien wat er gebeurt wanneer empathie verschraalt. In Gaza wordt een volk gestraft voor zijn bestaan. In Israël leven mensen in voortdurende angst. Beide zijden dragen trauma’s van generatie op generatie over — elk in een eigen taal, met een eigen geschiedenis. Wie alleen de ene kant hoort, verliest het vermogen om te voelen voor de ander.
In de VS waarschuwt Elon Musk voor de gevaren van overmatige empathie voor het collectieve belang; Donald Trump toont selectieve empathie, afhankelijk van de politieke context. Adolf Hitler heeft laten zien wat er gebeurt als empathie volledig verdwijnt.
Het lijkt me beter dat kinderen de naam Adolf Hitler geleerd krijgen — en hem hardop durven noemen. Het is schrikbarend als ze niet meer weten wie hij was, of waarom hij en zijn overtuigingen, met desastreuze gevolgen, ertoe doen. En dat geldt ook voor alle andere (wereld)leiders die een vernietigende invloed op de samenleving hebben gehad of hebben.
We moeten het beest bij de naam noemen.
De opening van Silent Scream in Bibliotheek Nijmegen op 12 mei jl. werd druk bezocht










Rejected
Quote RAW Fotocollectief: ‘Bijna klaar voor de opening vrijdagavond 9 mei om 19.30 uur!
Info over de deelnemers en hun werk is online alvast te lezen, voor het werk zelf moet je toch echt naar de Möllerwerf.
En dat is heel erg de moeite waard, want wow, wat een mooie tentoonstelling is het geworden, met indrukwekkend werk van iedereen! Wij glimmen nu al van trots
Tot morgen!’
Openingstijden: vrijdag, zaterdag en zondag van 12:00 tot 17:00 uur. Oude Boekeloseweg 33e, Hengelo.
Reizende expositie Silent Scream helpt regio Nijmegen zwijgen over seksueel geweld te doorbreken
Van 12 tot en met 26 mei 2025 is het indrukwekkende fotokunstproject Silent Scream van kunstenares Henriëtte van Gasteren te zien op maar liefst zes locaties in de regio Nijmegen. In samenwerking met gemeenten, hulporganisaties en overlevers wordt de stilte rondom seksueel misbruik krachtig doorbroken.
Van het Stadhuis tot de Bibliotheek Mariënburg, van Beuningen tot Berg en Dal – de hele regio zet haar deuren open voor een onderwerp dat te lang verborgen bleef. Silent Scream nodigt uit om te kijken, te luisteren en het gesprek aan te gaan.
Over de expositie Silent Scream
In Silent Scream onderzoekt kunstenares en fotograaf Henriëtte van Gasteren de gevolgen van seksueel geweld. Met ruim 60 portretten en interviews geeft zij een stem aan slachtoffers, daders én deskundigen. Door mensen te fotograferen op de plek waar het misbruik plaatsvond, brengt zij de pijn en complexiteit rauw en eerlijk in beeld. De beelden zijn confronterend, maar nooit veroordelend.
Henriëtte van Gasteren: “Het is hoog tijd om de stilte te transformeren in een krachtig wapen tegen seksueel misbruik. Met Silent Scream wil ik ook vooroordelen en victim blaming bestrijden. Seksueel misbruik kan iedereen overkomen, overal.”
Locaties en looptijd
De expositie Silent Scream is van 12 tot en met 26 mei 2025 te bezoeken op vijf locaties in Gelderland-Zuid:
- Stadhuis Nijmegen
- Bibliotheek Mariënburg Nijmegen
- Gemeentehuis Heumen
- Kulturhus Beek (Gemeente Berg en Dal)
- Gemeentehuis Beuningen (tot en met 12 juni)
Programma rondom Silent Scream
Naast de officiële start van de expositie in Nijmegen worden er op 12 mei ook andere activiteiten georganiseerd die gericht zijn op het bevorderen van gesprek, begrip en actie rondom seksueel grensoverschrijdend gedrag:
- Theatertalkshow #Durftezien in de Lindenberg, onder leiding van journalist en presentator Jojanneke van den Berge, waarin slachtoffers, deskundigen en publiek met elkaar in gesprek gaan.
- Lancering van de Wegwijzer Seksueel Geweld, een website voor professionals om betrouwbare informatie en (preventief) aanbod te vinden over seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld.
- Herintroductie van de Kennisbank HGKM (Huiselijk Geweld en Kindermishandeling), als informatiebron voor professionals en betrokkenen.
Deze activiteiten dragen bij aan het creëren van ruimte voor gesprekken, het wegnemen van vooroordelen. En het bieden van handvatten voor professionals rondom seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld.
Quote wethouder Grete Visser, de gemeente Nijmegen
“Seksueel geweld raakt de kern van wie je bent, maar blijft helaas vaak verborgen in stilte en schaamte. Met Silent Scream maken we ruimte voor de verhalen die gehoord moeten worden. Ik hoop dat deze indrukwekkende expositie ons aanzet om beter te luisteren, minder te oordelen en actief bij te dragen aan een veilige samenleving.”
Opening in Nijmegen
De officiële opening van Silent Scream vindt plaats op maandag 12 mei 2025 om 16.15 uur in de Bibliotheek Mariënburg in Nijmegen. Tijdens de opening spreken wethouder Grete Visser, Henriëtte van Gasteren (de fotografe), Edwin van der Staaij (medewerker Gemeente Nijmegen en ervaringsdeskundige), Lisette van der Horst (GGD Gelderland Zuid) en Kirstie Schmitz-Loke (regionaal projectleider Huiselijk Geweld en Kindermishandeling Gelderland Zuid). Geïnteresseerden zijn van harte welkom! Na Nijmegen reist Silent Scream verder langs meerdere locaties in de regio Gelderland-Zuid.
Meer informatie
- Meer lezen over seksueel grensoverschrijdend gedrag? Kijk op: www.nijmegen.nl/diensten/zorg-en-hulp/seksueel-grensoverschrijdend-gedrag/
- Wegwijzer Seksueel Geweld biedt professionals betrouwbare informatie over seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld. Je vindt er ook het (preventieve) aanbod van regionale en landelijke partners, zoals trainingen en interventies. De website wordt gelanceerd op 12 mei (www.wegwijzerseksueelgeweld.info).
- Centrum Seksueel Geweld: biedt professionele hulp aan iedereen die een nare seksuele ervaring heeft gehad. https://centrumseksueelgeweld.nl/
- Vragen over de expositie of de foto’s? Mail dan naar hgkm@nijmegen.nl of kijk op www.silentscream.nl.
- Kennisbank HGKM (Huiselijk Geweld en Kindermishandeling): www.nijmegen.nl/kennisbankhgkm.
Rejected door RAW Fotocollectief, Hengelo
REJECTED – Groepstentoonstelling door RAW Fotocollectief
📍 Möllerwerf Hengelo | 📅 9 t/m 25 mei 2025
🎉 Opening: vrijdag 9 mei om 19.30 uur
Afwijzing – een ervaring die we allemaal kennen, maar zelden onder woorden brengen. In Rejected verkennen 25 foto- en videokunstenaars uit heel Nederland dit beladen thema. Wat doet het met je als je ‘nee’ hoort? Hoe geef je vorm aan kwetsbaarheid, en wat ontstaat er als je afwijzing niet uit de weg gaat, maar juist omarmt.
Een tentoonstelling vol persoonlijke verhalen, rauwe emoties en onverwachte schoonheid.
📷 Workshops & events tijdens de looptijd.
📲 Info VOLLEDIG PROGRAMMA
Expositie Silent Scream Bibliotheek Delfzijl
Vanaf 5 juni is in Bibliotheek Delfzijl de expositie Silent Scream te zien – een aangrijpende verzameling portretten en kunstwerken over seksueel geweld, schaamte, stilte en de moed om te spreken. Kunstenares Henriëtte van Gasteren besloot in actie te komen toen zij én haar dochter slachtoffer werden. In krachtige beelden vangt ze verhalen van slachtoffers, plegers en naasten – verhalen die raken en verbinden.
De Groningse kunstenaar Bert Hemsteede vult de expositie aan met werk dat tot reflectie aanzet. Samen vormen ze een expositie die uitnodigt om stil te staan, na te denken en het gesprek aan te gaan over wat vaak verborgen blijft.
Praktische info
Op woensdag 5 juni om 16:00 uur vindt de officiële opening plaats, in aanwezigheid van de wethouder. Je bent van harte uitgenodigd om erbij te zijn.
Deze expositie is tot stand gekomen in samenwerking met de gemeente Eemsdelta, het Gronings Offensief tegen Seksueel Geweld, Bert Hemsteede en Bibliotheek Delfzijl.
Aanmelden voor de opening kan HIER
Heb jij een nare seksuele ervaring meegemaakt en wil je hulp? Bel 0800-0188 of chat via www.chatmetcsg.nl.

Opening Art Against Violence, Gent


Galerie P+ Oostende: All about Eve
Dit schreef Galerie P+ Oostende
‘Omdat het prachtig vakantieweer is en omdat we veel moois met jullie hebben te delen, is Galerie P tijdens de paasvakantie open woensdag-zondag 14-18u. Nog twee weken om te genieten van de wondere werken van Dany Tulkens en Mireille Robbe én onze spraakmakende tentoonstelling All About Eve met @hjimvangasteren @abigailtulis @peggywauters @eva_rossie @sofieverhelst_atelier @chantalpollier @ulrike__bolenz @sylviakonior en vele anderen. Vergeet ook niet www.oostende.art te consulteren voor de programmatie van onze collega’s!’
Portrait Awards 2025, Dodho Magazine
Submit your work, last chance, deadline April 15 Dodho Magazine
Judging panel: Carl Doghouse, Thierry Bigaignon, Máxim Panés and Henriëtte van Gasteren
Art against Violence: Gent (B)


Een succesvol congres



EMDR Congres 2025 ‘Let’s talk about sex’
Op 12 april 2025 is het tijd voor het 18e congres van de Vereniging EMDR Nederland. ‘Let’s talk about sex’. En Silent Scream is daarbij.
Tentoonstelling ‘Silent Scream’ – Henriëtte van Gasteren Zaterdag 12/4 – gehele dag Na de verkrachting van haar dochter gebruikt Henriëtte van Gasteren kunst als wapen. Machteloosheid was het allesoverheersende gevoel toen haar dochter in 2017 werd verkracht. Zeven jaar later heeft Henriëtte die onmacht weten te transformeren in een krachtig artistiek statement. Silent Scream toont de realiteit van seksueel geweld, doorbreekt taboes, geeft inzicht en brengt noodzakelijke dialoog op gang. Ontdek de verhalen van slachtoffers, plegers, familieleden en deskundigen. De foto’s zijn meestal gemaakt op de plaats waar het seksueel misbruik plaatsvond. Tijdens het congres zal een deel van de aangrijpende portretten worden geëxposeerd op The Lounge (1e etage). Ook is het mogelijk om het bijhorende boek te bestellen/aan te schaffen en met Henriëtte in gesprek te gaan.
Deze tentoonstelling is op inloop. Locatie: NBC Congrescentrum Nieuwegein.
(Van ca. 09.00 – 17.30 uur ben ik aanwezig.)

Een vervolg in 2026

Gouverneur Emile Roemer

Doppel-Finissage am 6. April

Alive & kicking
29 jaar geleden, hing mijn leven aan een zijden draadje. Geen grap, geen overdrijving – gewoon een feit. Maar ik ben er nog, en dat blijft telkens op 1 april een raar besef.
Silent Scream reist verder

Bewegender Themenabend im IKOB

Laatste kans: Silent Scream bij ECI Cultuurfabriek
